[1][2]

WINDOWOS NT

Microsoft NT (New Technology) Isletim Sistemi, Windows NT 3.1 adiyla sunulan 1993' teki sürümünden bu yana, ag isletim sistemleri için, standart belirleyici olmustur. Ilk sürümünün kullanissizligina karsin, bu isletim sisteminin özellikleri ve islevselligi daha sonra sürekli olarak gelismistir. Büyük reklam kampanyalari, Microsoft'un gündemdeki isletim sistemi Windows 95 ile ilgilenirken, Windows NT' ye bir takim yeni özellikler ve islevler, gürültülü olmasa bile düzenli olarak eklenmistir. Ag yazilim uzmanlari bu ilerlemeyi ve her yeni ilerlemeyle birlikte gelen kazanimlari da fark etmisler, ancak hiçbir zaman Windows NT' yi ag isletim sistemleri içinde bir lider olarak ilan etmeye hazir olmamislardir. Windows NT sürüm 4' ün gelismesiyle bu durum degismistir.

 Windows NT' nin 4. Sürümü, Windows 95' den gelen kullanimi kolay grafik arabirimleri kendisiyle bütünlestirmesi, hem de farkli cografi konumlardaki kullanicilarla kurulacak baglanti sorunlarina getirdigi çözümler açisindan, ag isletim sistemleri içinde oldukça büyük bir gelisimi temsil etmektedir. Tüm kullanicilarin baglantilarini yaptiktan sonra da, bilginin paylasimi için insanlarin çalisma biçimlerinde kökten degisiklikler yapacak olan, yeni ve güçlü birtakim araçlar da saglamaktadir.

 Dahasi, teknolojik mekanizmanin tümü, daha önce oldugundan çok daha kolay bir biçimde denetlenmekte ve yapilandirilmaktadir. Windows NT Server' in 4. Sürümü zahmetsiz bir yönetime dogru adimdir. Windows NT agi, genellikle istemci/sunucu mimarisi olarak adlandirilan merkezlesmis bir ag isletim sistemini kullanir. Ag isletim sisteminin büyük bölümünün çalistirildigi merkezi bilgisayar, sunucu (server) olarak adlandirilir. Sunucu tarafindan yönetilen kaynaklari kullanan bilgisayara ise istemci (client) denir. Böylece bir agdaki tüm bilgisayarlar, sunucu ya da istemci olarak görevlendirilmislerdir. Sunucular hizmet saglar, istemciler de bu hizmetleri kullanirlar.

 Her bilgisayar, bir isletim sistemi gerektirir. Ancak, bir ag sunucusu ile bir ag istemcisinin gereksinimleri genellikle çok farkli olmaktadir. Bir sunucu, bir kisisel PC isletim sistemi tarafindan normal olarak kullanilan islevlere ek olarak, su islemleri de yönetmelidir ; 

• Uzak dosya sistemleri
• Paylasilan uygulamalarin çalistirilmasi
• Paylasilan ag aygitlari için girdi ve çikti
• Ag baglantili islemlerin CPU zamanlamasi
• Ag güvenligi

 Ag sunucusu, sunucuya özgü ek ag islevleri için tasarlanan bir isletim sistemini kullanir. Bir sunucu düzinelerce ve hatta yüzlerce kullanici için yazdirma, dosya ve diger hizmetleri saglamak zorunda oldugundan, bir ag isletim sistemi güçlendirilmis ve saglam olmak zorundadir. Birçok kullanici, islerinin yapilmasi için sunucuya güvenir, bu nedenle sik yinelenen sistem hatalarini ve hatta reboot yapmak zorunda kalmak istemez.

 Bir ag istemcisi, is istasyonu isletim sistemini kullanir. Çünkü, istemci isletim sistemi, sunucu isletim sistemi kadar dayanikli olmak zorunda degildir. Bir is istasyonunun yeniden önyüklemesi, kullanici için sikinti yaratabilir ama bir baskasinin çalismasini aksatmaz. Bir istemci için yerlesik bir güvenlik sistemi de gerekmez, çünkü istemcinin güvenligi ag isletim sistemi tarafindan saglanmaktadir. Bir Windows NT Server agindaki istemciler, MS-DOS, Microsoft Windows 3.1, Windows 95, Windows NT Workstation, UNIX, Macintosh OS ve OS/2 gibi herhangi bir isletim sisteminde oldugu gibi çalisirlar. Bununla birlikte, bir istemci isletim sistemi ne kadar gelismis olursa, güvenlik ve bilgi paylasimi alanlarinda ag isletim sistemiyle isbirligi de o kadar iyi olur.

 Microsoft Windows NT, çok kullanicili sistemlerde, güvenlik, multitasking, istemci– sunucu (client–server) modeli gibi konulari destekleyen bir isletim sistemidir. NT Workstation ve NT Server olmak üzere iki çesittir. 

1.      NT Server

 NT Server önemli görevleri üstlenen güçlü bir ag isletim sistemidir. NT Server ag yönetiminde gereksinim duyulan yardimci ve yönetici programlara sahiptir. NT Server isletim sisteminin en önemli özelligi istemci - sunucu (Client – Server) isletim modelidir. NT Server isletim sistemiyle birlikte Microsoft, Backoffice stratejisini gelistirmistir. Backoffice, server programlarindan olusan bir program ailesidir. 

2.      NT Workstation

  NT Workstation, yerel güvenlige sahip olan bir isletim sistemidir. NT Workstation tek basina güçlü bir isletim sistemi olarak kullanilabildigi gibi, esler arasi (peer to peer) ag olarak da kullanilabilir. NT Workstation ayni zamanda NT Server' in bir is istasyonu olarak da kullanilir.  

            Donanim Bagimsizligi

  Tasinabilirlik veya mimari bagimsizlik olarak da bilinen donanim bagimsizligi, Windows NT'nin yalnizca bir islemci türü için tasarlanmadigi anlamina gelir. Gerçekte, ilk gerçeklestirilisi, bir Reduced Instruction Set Computing –RISC yongasi (chip) olan MIPS R4000 üzerinedir. Windows NT Server' in veya Windows NT Workstation' in 4. Sürümünü su islemcilere yüklenebilir ;

Intel 80486, Pentium, Pentium Pro ve üstü

DEC Alpha RISC

MIPS RISC

Power PC

 Islemciler iki sinifa ayrilir. Bunlar; 

CICS islemciler: Intel 80386, 80486, Pentium ve bazi diger güncel islemciler. Bu islemciler çok sayida makine kodu içerirler.

RISC islemciler: 80' li yilarin ortasinda gelistirilen bu islemci tipinde, CICS islemcilerden farkli olarak daha az sayida makine komutu bulunmakta ve bundan dolayi daha kisa sürede islem yapma ve komutlari daha hizli isleme yeteneklerine sahiptir.  

Windows NT' nin belirli bir islemci için yazilan parçalari, hardware absraction layer HAL (donanim soyutlama katmani) denilen, yazilimin küçük bir kismina yalitilmistir. Microsoft'ta çalisan mühendisler, isletim sistemini yeni bir yongaya tasimak için; C kodunu yeniden derlemisler ve yeni bir HAL yazmislardir. Bu, göründügü kadar kolay degilse de, çok zor oldugu da söylenemez. Sonuç, maliyet ile basarim arasinda, özel durumunuza en uygun dengeyi kuracak bir donanimi seçebilmektir.  

Çoklu islemciler için destek

 Windows NT Server, simetrik çoklu islemcili bilgisayarlari da desteklemektedir. Dört islemcili bir bilgisayara yüklenebilir. Windows NT Workstation ikiden fazla islemcisi olmayan makinelerle sinirlanmistir. 

Çok görevlilik ve çoklu çalisma

  Çok görevlilik, sizi birçok seyin ayni anda olduguna inandiran bir yanilsamadir. Gerçekte olan, islemcinin birçok görev arasinda hizla geçis yapmasidir. Çok görevlilik, hizli bir bilgisayarda ve onu iyi kullanan (Windows 95) bir isletim sisteminde, birçok seyin ayni anda oldugu izlenimini veren oldukça inandirici bir yanilmasa yaratmaktadir. Windows NT, çok görevliligi çok iyi kullanmakta ve her görevi digerlerinden özenle ayirmaktadir. Bu, aksayan bir programin tüm sistemi bozmasini önlemek için gereklidir. Çökmüs bir uygulama, diger görevleri veya sistemin kendisini etkilemeden kapatilabilir.

Bununla birlikte Windows NT, çoklu çalismayi gerçeklestiren uygulamalardan da yararlanabilir. Çoklu çalisma, bir uygulamanin çok sayida yürütme yolunu is parçacigi (thread) kullanabildigi bir islemdir. Çok islemcili bir bilgisayarla islem yaparken, iki is parçacigi ayni anda çalisabilir. Baska bir deyisle çoklu çalisma, çok görevliligin yapar gibi göründügü seyi gerçekte yapmaktadir. 

NT dosya sistemi

 NT File System (NTFS), Windows NT Server ve Windows NT Workstation ile kullanilabilmesi için tasarlanmistir. Söz konusu dosya sistemi, daha önceden çalismis olabileceginiz File Allocation Table (FAT) veya VFAT sistemlerinden oldukça farklidir ve bir ag ortamina çok daha iyi uyar. NTFS su özellikleri içerir: 

Bosluklar dahil 255 karaktere kadar dosya adlari ve çoklu uzantilar için destek.

Kisa MS-DOS uyumlu dosya adlarinin otomatik olusumu.

Sicak düzenleme özelligi. Kötü disk bölümündeki veri otomatik olarak iyi bir bölüme tasinir ve kötü olan, hizmetten kaldirilir.

Dosya ve klasörler için izinler belirlemenizi saglayan yerlesik güvenlik.

Disk hatasi durumunda dosyalari geri yüklemek için kullanilabilecek günlük dosyasi biçimindeki hata toleransi.

 Özet olarak, Microsoft Windows NT ( New Technology ), Microsoft' un Windows ailesinden pek çok alanda farklilik gösteren ve en iddiali isletim sistemidir. Windows NT multi-thread ve çogul-islemli  yeteneklere sahip bir isletim sistemidir. Bir server olarak pek çok isi hiç duraklamaksizin yapabilir. Windows NT, Microsoft' un “Her Yerde Ag” stratejisinden yola çikan ve son noktayi koyan bir ag isletim sistemidir. NT, Gigabyte' larca dosyalari, birçok diski ve kaynagi ayni anda idare edebilen bir yapiya sahiptir. NT, geriye uyumluluk olarak Windows programlarindan çogunu çalistirabilir. NT ile beraber gelen ekstra yönetim ve ag izleme araçlari sayesinde tüm agi çok kolay bir sekilde izleyebilirsiniz.

Dosya Güvenligi

Dosya güvenligini saglamanin iki yolu vardir:

Program dosyalari

 Program dosyalari ve onlari içeren klasörler, hemen her zaman Read' e (yalnizca okuma) ayarlanmalidir. Çünkü, kullanicilar nadiren yazmaya gerek duyacaklardir. Ayrica Read erisimi, kullanicilarin kasitli veya kasitsiz olarak dosyalarin silinmesi, üzerine yazmasini ya da virüs getirmesini önler. Bununla birlikte, bütün dosyalari Read' e ayarlamak da yeterli degildir, çünkü bir klasöre Change Permissions erisimi olan bir kullanici, klasördeki herhangi dosya için erisimi degistirebilir.  

Güvenlik

  Windows NT server, yönetici tarafindan herhangi bir ag türü için yapilandirilabilen birçok güvenlik özelligi içerir. Ag üzerindeki bilgi degerlidir ve korunmasi gereklidir. Ag ne kadar büyük olursa, güvenlik de o denli önemli olur; sistem hatalari ve kullanici sorunlari üreyebilir. Ag, her kullanicinin verisini donanim ve yazilim hatalarindan korumali, yetkisiz kullanicilari disarida birakip yetkili kullanicilari da yapmamalari gereken seylerden uzak tutmalidir. 

RAID destegi

 Redundant Array of Inexpensive Disks -RAID teknolojisi, sabit sürücülerin hata toleransini gelistirmektedir. Birçok durumda RAID olanagindan yalnizca belirli bir donanimi satin alarak yararlanabilirsiniz. Windows NT Server yalnizca SCSI donanimi ve standart sabit sürücüler gerektiren bir RAID yazilim destegi saglamaktadir.

[1][2]